Czym jest zespół Suchego Oka?

Drapanie, uczucie piasku pod powiekami, uczucie obcego ciała, swędzenie, pieczenie, zaczerwienie, gromadzenie się wydzieliny w kącikach oka to najczęstsze dolegliwości, świadczące o tym, że cierpimy na zespół suchego oka.
Zespół suchego oka dotyka w chwili obecnej nie tylko osób starszych obarczonych czynnikami ryzyka takimi jak choroby aparatu ochronnego oka, choroby reumatyczne, zaburzenia hormonalne czy cukrzycę, ale coraz częściej dotyczy osób młodych, aktywnych, którzy wiele godzin spędzają przed monitorem komputerowym, tabletem czy smarfonem.
Co to jest „zespół suchego oka”?
Zespołem suchego oka nazywamy zespół objawów, które powstają w wyniku niedostatecznego wydzielania łez lub nieprawidłowego składu łez prowadząc do przewlekłego zapalenia spojówek i rogówki, a więc do zaburzeń powierzchni oka.

Jakie są objawy „suchego oka”?
Niedostateczne wydzielanie łez powoduje:
- uczucie ciała obcego pod powiekami oraz uczucie suchości oczu
- pieczenie oczu
- gromadzenie się wydzieliny w kącikach oka
- nadmierne łzawienie
- ból oka
- zmęczenie oczu
- obrzęknięte powieki
- światłowstręt
Objawy te nasilają się jeszcze bardziej w pomieszczeniach o suchym powietrzu (klimatyzowanym lub z ogrzewaniem centralnym), na słońcu i wietrze, w miejskim smogu lub w dymie papierosowym a także kiedy rzadko mrugamy, np. w czasie czytania, oglądania telewizji czy podczas korzystania z komputera w pracy i w domu.

Jakie są przyczyny „suchego oka”?
- nadmierna eksploatacja narządu wzroku: długotrwałe czytanie, jazda samochodem, oglądanie telewizji
- codzienna, wielogodzinna praca przed komputerem
- niekorzystne warunki środowiskowe: zakurzenie i zadymienie pomieszczeń, klimatyzacja, suche powietrze, parujące substancje chemiczne
- przewlekłe schorzenia: choroby tarczycy, nowotwory, cukrzyca, trądzik, łojotok
- zażywanie niektórych farmaceutyków: leków antykoncepcyjnych i przeciwalergicznych, środków nasennych, uspokajających i psychotropowych, a także izotretynoiny przy leczeniu trądziku.
- zmiany hormonalne w okresie przekwitania, obniżenie poziomu estrogenu
- zanik gruczołu łzowego i jego stopniowa dysfunkcja u osób po 40 roku życia
- powikłanie wynikające z noszenia soczewek kontaktowych
- inne: niedobór witaminy A, ciąża, stres
- zabiegi chirurgii refrakcyjnej w obrębie rogówki

Jak rozpoznać Zespół Suchego Oka?
Najstarszą i najskuteczniejszą metodą rozpoznawania zespołu suchego oka jest tzw. test Schirmera.
Test Schirmera to badanie wydzielania łez. Określa stopień podstawowego i odruchowego wydzielania łez. Test bez znieczulenia wykonuje się kalibrowanymi paskami bibuły, które umieszczane są w załamku dolnym spojówki. Przy prawidłowym wydzielaniu łez, zwilżyć powinno się przynajmniej 10 mm paska w ciągu pięciu minut, licząc od krawędzi powieki. Słabsze zwilżanie świadczy o tym, że istnieje niedostateczne wydzielanie łez ("suche oko").

Leczenie zespołu suchego oka
Choroba ma charakter przewlekły, dlatego wymaga stałego leczenia albo łagodzenia objawów. Najczęściej stosuje się tzw. sztuczne łzy (bez konserwantów), czyli nawilżające krople do oczu, które zawierają kwas hialuronowy. Krople należy stosować od kilku do kilkunastu razy w ciągu dnia. Jeśli stosowanie „sztucznych łez” nie daje poprawy, można zdecydować się na nieinwazyjną metodę leczenia zespołu suchego oka – laserowy zabieg trwałego zamknięcia punktów łzowych, czyli kanalików, które w zdrowym oku odprowadzają nadmiar łez. Wcześniej warto jednak zdecydować się na tymczasowe zamknięcie kanalików rozpuszczalnymi zatyczkami.
Zdarza się , że zespół suchego oka bywa przeoczony lub wręcz mylony z innymi schorzeniami oczu np. z alergią oczu. Dlatego zawsze warto skonsultować się z lekarzem okulistą, który zaproponuje odpowiednią terapię.

Podstawowym postępowaniem w zespole suchego oka jest:
- ograniczenie lub wyeliminowanie przyczyny np. w przypadku pracy przy komputerze zastosowanie się do zaleceń dla użytkowników komputerów, stosowanie specjalnej powłoki LED-Protect, odcinającej niebieskie światło, unikane pomieszczeń z suchym powietrzem, osłanianie oczu przed wiatrem
- stosowanie preparatów nawilżających typu sztuczne łzy bez konserwantów